Starożytny Izrael

1.Początkowo starożytni Żydzi, nazywający siebie Izraelitami lub Hebrajczykami, tworzyli niewielkie koczownicze plemiona pasterskie zamieszkujące Palestynę. W Biblii, świętej księdze Izraelitów, znajdujemy liczne opowieści o ich pochodzeniu. Ich praojcem miał być Abraham, któremu Bóg o imieniu Jahwe obiecał krainę Kanaan, czyli właśnie Palestynę. Stąd nazywana jest ona także Ziemią Obiecaną. Izraelici odrzucili politeistyczną wiarę innych ludów starożytnych i wyznawali jednego Boga. Ich religia, nazywana judaizmem, jest więc przykładem monoteizmu.

Niewola egipska.

2. Na czele Izraelitów stanął Izaak, syn Abrahama, a następnie jego wnuk Jakub. Pomiędzy dwunastoma synami Jakuba dochodziło do konfliktów. Najmłodszego z nich, Józefa, bracia nienawidzili tak bardzo, że sprzedali go jako niewolnika do Egiptu. Tam, po wielu trudnościach, został ministrem faraona. Tymczasem Izraelici, znękani długotrwałą suszą, musieli szukać pożywienia poza Palestyną. Sprowadził ich do Egiptu Józef. Odtąd w pocie czoła pracowali dla faraona. Z egipskiej niewoli wyprowadził Izraelitów Mojżesz. Doszło wtedy do cudownego rozstąpienia się wód Morza Czerwonego, które przepuściło uciekinierów, a pochłonęło ścigających ich Egipcjan. Na pamiątkę tego wydarzenia Żydzi obchodzą święto Paschy.

W czasie wędrówki Izraelitów po pustyni Bóg zawarł z Mojżeszem przymierze, na mocy którego stali się oni narodem wybranym. Bóg przekazał Mojżeszowi kamienne tablice z dekalogiem, czyli dziesięcioma przykazaniami, które stanowiły zbiór zasad regulujących życie Izraelitów. Zgodnie z jedną z nich ostatni, siódmy dzień tygodnia, szabat, miał być przeznaczony na odpoczynek i kult jedynego Boga, Jahwe.

Królestwo Izraela.

3. Zagrożenie atakami innych ludów wzmocniło jedność Żydów i spowodowało połączenie się rozproszonych dotąd plemion. W jedenastym wieku przed naszą erą, prorok Samuel wyznaczył Saula na pierwszego króla starożytnego Izraela.

Jego następcą był Dawid, który stolicą państwa uczynił Jerozolimę, a po nim władzę objął Salomon. Za jego rządów zbudowano w Jerozolimie świątynię, w której przechowywano Arkę Przymierza. Po śmierci Salomona kraj został podzielony na dwie części, królestwo Izraela i królestwo Judy.

Niewola.

4. W połowie pierwszego tysiąclecia przed naszą erą królestwo Izraela znalazło się pod panowaniem Babilonii. Świątynia Jerozolimska została zniszczona i rozpoczął się okres tzw. niewoli babilońskiej. Kolejnymi najeźdźcami Izraela byli Persowie, a następnie Rzymianie. Klęską zakończyły się powstania przeciw Rzymowi w pierwszym i drugim wieku przed naszą erą. Przyniosły zniszczenie Jerozolimy i zakaz praktykowania judaizmu. Żydzi byli zmuszeni żyć z dala od ojczyzny, w diasporze, rozproszeni wśród innych ludów, mówiących innym językiem i wyznających inną wiarę.

Judaizm.

5. Przez wieki Żydzi zmuszeni byli do życia na wygnaniu lub w niewoli, co wzmocniło ich poczucie wspólnoty, a zarazem uzmysłowiło im odmienność od innych plemion. Wyróżniali się nie tylko monoteistyczną religią, ale także zwyczajami określanymi przez religijne zasady, których fundamenty zostały zawarte w pięciu pierwszych księgach Biblii, nazywanych Pięcioksięgiem lub Torą, czyli Prawem. Dotyczyło to m.in. przepisów odnoszących się do diety, wyznaczanej przez konieczność zachowania tzw. koszerności. Oznaczało to m.in. zakaz spożywania wieprzowiny oraz owoców morza. Ponadto Żydów obowiązywały rytualne kąpiele i celebra szabatu, a samych mężczyzn, zabieg obrzezania. Religię wyznawaną przez Żydów nazywamy judaizmem.